به گزارش راه شلمچه، روزنامه سازندگی که اخیراً مطلبی انتقادی علیه عبدالناصر همتی منتشر کرده و با اعتراض و تکذیب وی مواجه شده بود، در تحلیلی نوشت: یک سال از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری میگذرد و در این مدت اگر چه عبدالناصر همتی پیروز این انتخابات نبوده، اما همپای برنده آن درباره مسائل اقتصاد ایران نظر داده است.
در حالیکه مطبوعات دیگر نای نقد سیاستهای اقتصادی دولت را ندارند و اقتصاددانان در گوشه عزلت نشستهاند و روشنفکران و تکنوکراتها ناامید از تغییر اوضاع، انگیزهای برای اظهارنظر ندارند، عبدالناصر همتی صحنه را ترک نکرده و همچون ماههای منتهی به انتخابات درباره مسائل اقتصاد ایران نظر میدهد.
هرچه هست، همتی همچنان فعال است و برای نقد سیاستهای اقتصادی دولت رئیسی از هیچ فرصتی چشمپوشی نمیکند. همین کنشگری و حاضرجوابیاش باعث شده تا رسانههای اصولگرا از هیچ فرصتی برای تخریب عملکرد رئیس کل پیشین بانک مرکزی چشمپوشی نکنند. در این گزارش تلاش میکنیم به این سوال پاسخ دهیم که نقش همتی و دولت روحانی در دوران تحریم چه بود و آنها چگونه توانستند از ونزوئلایی شدن ایران در آن ایام جلوگیری کنند.
عملکرد همتی در دوران ریاستش بر بانک مرکزی قابل قبول بود؛ چه آنکه موفق شد با کمترین درآمدها، اقتصاد کشور را از بدترین بلایا عبور دهد. خاصه آنکه آمریکا در روز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ بهصورت رسمی از برجام خارج شد.
عبدالناصر همتی برای عبور از مرحله سخت خروج آمریکا از پیمان برجام و تحریمهای جدید، تمهیداتی اندیشید که تا حد زیادی موفق بود. بانک مرکزی از طریق مکانیزم ارز نیمایی موفق شد حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز برای کشور تأمین کند.
متغیر دیگری که با آن میشود کارنامه همتی را تحلیل کرد، نقدینگی و تورم است. در طول ۲۰ سال گذشته متوسط رشد نقدینگی 27درصد بوده است، در سه سالی که همتی در بانک مرکزی بود، متوسط رشد نقدینگی به ۳۰ درصد رسید. سال ۸۴ رشد نقدینگی ۴۰درصد بود؛ سال ۹۲ هم ۳۹ درصد؛ یعنی رشد نقدینگی در دوره حضور همتی در بانک مرکزی عدد فوقالعادهای نبود، اما فضایی که ایجاد شد مسئلهساز بود.
روزنامه سازندگی در ادامه تحلیل خود مینویسد: در آغاز دوره دوم دولت یعنی زمانی که ترامپ از برجام خارج شده بود، بعضی از چهرههای اقتصادی دولت گفتند که مسئله دولت دیگر اقتصادی نیست، بلکه سیاسی است، بنابراین باید کار را واگذار کنیم و از دولت خارج شویم. حتی یکی از وزرای اقتصادی این تحلیل را داشت که ما دولت جنگ نیستیم و قرار بود دولت مذاکرات باشیم؛ بنابراین همه باید استعفا بدهیم. همتی با این دیدگاه مخالف بود و اعتقاد داشت استعفای دستهجمعی وزرا کار کشور را پیچیده میکند به همین دلیل درصدد تقویت راهحلهای اقتصادی برای کاهش آثار تحریم برآمد... عبدالناصر همتی اگر در انتخابات سال ۱۴۰۰ از مردم رأی میگرفت میتوانست کمال درویش اقتصاد ایران باشد. او میتوانست در این دوره دشوار، بخش مهمی از سیاستمداران را در زمینه کاهش هزینههای دولت و کاهش کسری بودجه متقاعد کند».
درباره این تحلیل گفتنی است، سازندگی تلاش کرده به بهانه دلجویی از همتی، عملکرد اقتصادی دولت روحانی را تحریف و توجیه کند و حال آنکه اولاً 60 میلیارد دلار ذخیره ارزی در همین سه سال پایانی همین دولت از بین رفت و صرفاً آثار این توزیع رانت به سیمای اقتصاد ماند. ثانیاً برخلاف ادعای روزنامه مذکور، نقدینگی در دولت روحانی از 430 هزار میلیارد تومان به نزدیکی
4000 هزار میلیارد تومان رسید که رشد بیش از 900 درصدی را نشان میدهد و همین، یکی از موتورهای تورمساز و عامل نسبت تورم 60 درصدی در پایان دولت روحانی محسوب میشود.
ثالثاً اینکه دولت روحانی مصیبت برجام را برای کشور پدید بیاورد و بعد، هنگامی که طبق پیشبینی صاحبنظران منتقد آمریکا از برجام خارج شود و در این هنگام برخی دولتمردان وقت بگویند که باید از دولت خارج شویم، از آن حرفهای مسئولیتگریزانه است. در واقع این صحنه-و از جمله تشجیع شدن دولت ترامپ به زیر پا گذاشتن به برجام- حاصل جرأتی که همان دولت و متولیان اصلی آن به دولت آمریکا دادند مبنی بر اینکه هر معاملهای از سوی آمریکا با برجام بشود، آنها یک تنه تعهدات ایران را به انجام میرسانند.
رابعاً قیمت ارز در دولت روحانی از 3700 تومان تا 33 هزار تومان صعود کرد و سرانجام به 26 هزار تومان رسید. در موضوع ادعایی کاهش کسری بودجه هم، این دولت، کسری 480 هزار میلیاردی و بدهی 1500 هزار میلیاردی را به یادگار گذاشته که دولت سیزدهم همچنان با تبعات دنیای آن دست و پنجه نرم میکند و با همه اینها عجیب است که روزنامه حزب کارگزاران بعد از آن همه خسارات و بیتدبیری ادعا کند، دولت روحانی، مانع از ونزوئلایی شدن اقتصاد شد!