به گزارش راه شلمچه، انتصاب محمدرضا عارف 73ساله به عنوان معاون اول، محسن حاجیمیرزایی 65ساله به عنوان رئیسدفتر رئیسجمهور، محمدجواد ظریف 65ساله به سمت معاون راهبردی و جعفر قائمپناه 70ساله به سمت معاون اجرائی، کسانی را که طبق شعار شورای راهبری کابینه فرض را بر جوانگرایی گذاشته بودند، دچار تعجب کرد.
همچنین در حالی که انتظار میرفت پس از انبوه تبلیغات درباره طیبنیا به معاون اولی یا دستکم وزارت وی منتهی شود، محمدرضا عارف به این سمت گماشته شد که هزینه آن پای خاتمی و اصلاحطلبان نوشته خواهد شد، و طیبنیا صرفاً عنوان مشاور گرفت. انتصاب عارف، با مخالفت وی درباره سپردن «معاونت اجرائی» و «معاونت علمی فناوری رئیسجمهور» به آذریجهرمی نیز همراه بود و موجب کنارهگیری توأم با دلخوری وی شد.
از دیگر سو در حالی که ظریف ادعای بیرغبتی میکرد و میگفت هیچ پستی را در دولت نخواهد گرفت، با طراحی و کارسازی خودش، معاونت جدیدی به اسم معاونت راهبردی رئیسجمهور ایجاد شد تا در حالی که ادعا میشد شورای راهبری کابینه موقتی است و پس از دادن مشورت منحل میشود، به شکلی دیگر در سطح معاونت احیا شود و بتواند ریلگذاری دولت را در اختیار بگیرد.
درباره نابسامانی انتصابات و غلبه نگاه غنیمتجویانه، کانال اصلاحطلب «بامداد نو» نوشت: «زیرپا گذاشتن اصول دکتر پزشکیان و اعتماد مردم در انتخاب کابینه؟! برخی شنیدههای بامدادنو حاکی از این است که افراد نهائی انتخابکننده کابینه، با زیرپا گذاشتن اصول دکتر پزشکیان نظیر کارآمدی و جوانگرایی، با لابیگری قصد دارند افراد مدنظر خود را وارد کابینه کنند. این افراد معتقدند که اعتراضات در فضای مجازی نسبت به زیرپا گذاشتن این اصول ظرف دو هفته آینده فروکش کرده و به دست فراموشی سپرده خواهد شد. قطعاً مغایرت لیست احتمالی با آن معیارها مورد اعتراض گسترده قرار خواهد گرفت و کسانی که در این انتخاب نقش داشتهاند در طول چهارسال دولت مورد استیضاح افکار عمومی قرار میگیرند».
کانال عصر اصلاحات هم خطاب به ظریف مینویسد: «ولولهای که شورای راهبری به راه انداخت را برخی ریشخند کردند و گفتند نمایشی است برای سرگرمی مردم! ماموریتی که در جهان توسعهیافته، احزاب به عهده دارند را در فرآیندی گنجاندید تا نمایندگانی از طبقات اجتماعی جورش را بکشند. هرچه گزارش دادید و شفافتر برخورد کردید، اینبار نه منتقدان بلکه قدرتمندان مثلاً همراه به کوشش باورمندانه شورا بیشتر خندیدند. خروجی کارگروهها که غیررسمی بیرون آمد وعده حقتان جوانههای امید زد اما دیری نگذشت که با زمزمههای یأس، همگی پرپر شد. آن زمزمه اکنون به نعره رسیده و دوباره همان نامهای ویژهخور و مفتبر در صدر اخبار و گزینههای وزارت نشسته است! اگر بنا بود مجاهدین شنبه که تا دیروز سایهنشین بودند و امروز آفتابپرست شدهاند از گردونه بیرون بیایند، پس چه نیازی به سنجهگذاری و امتیازدهی؟ آقای ظریف! فلسفه شورا زیر سؤال رفته است.».
وبسایت رویداد۲۴ هم در گزارشی انتقادی نوشت: «آقای پزشکیان، ظریف را به یک سمت ابداعی به نام «معاونت راهبردی» منصوب کرده است. این حکم در حالی ابلاغ شده که ظریف پیش از این بارها گفته بود خواستار گرفتن هیچ پست و مقامی در دولت چهاردهم نیست. ظریف گفته برای سمت خودش چند شرط برای مسعود پزشکیان گذاشته که مورد قبول قرار گرفته است؛ از جمله شروط «عدم ایجاد دیوانسالاری و سازوکار جدید و در نتیجه تحمیل بار بر بودجه دولت»، «عدم تداخل در کار دستگاههای دیگر»، «عدن تضعیف دستگاههای دیگر» و «ایجاد حلقه وصل بین دولت و مردم و نهادهای مدنی» بوده است؛ بنابراین آنچه مسلم است این است که شایعات چند هفته اخیر به جز پیشنهاد معاون اولی پیشنهاد سمت معاونت سیاسی به ظریف صحت داشته است. سؤال اینجاست که چه فرآیندی باعث شد که یک سمت جدید برای ظریف ابداع شود؟ آیا سمتهای موجود نمیتوانست کار او را راه بیندازد؟ چرا ظریف معاونت سیاسی را نپذیرفت؟ معاونت سیاسی در واقع «معاونت سیاسی دفتر ریاستجمهوری» است و سمتی مستقیم زیر نظر رئیسجمهور نیست بلکه از نظر اداری زیر نظر رئیسدفتر رئیسجمهور است؛ بنابراین تمامی مکاتبات این معاونت باید ابتدا از کانال ریاست دفتر عبور کرده و به رئیسجمهور برسد. این مقام به لحاظ اجرائی محدودیت بسیاری دارد و صرفا مسئول اداره امورات سیاسی دفتر است. معاونین سیاسی حتی حق حضور در هیئت دولت را ندارند؛ بنابراین طبیعی است که ظریف سمتی اینچنین غیراجرائی و محدود را قبول نکند. با تشکیل معاونتی به نام معاونت راهبردی، عملاً یک مقام جدید بالای مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری ایجاد شده است. سمت جدید، به ظریف این حق را میدهد که در جلسات دولت حضور داشته باشد و به این ترتیب بر وزرا و معاونین اثرگذار خواهد بود. کارویژه یک فعال سیاسی، مبارزه برای قدرت است و اظهارات ظریف در مورد عدم تمایلش به گرفتن پست و مقام را نباید بیش از یک تعارف برای عوام تحلیل کرد. ظریف نهتنها تمایل به گرفتن پست داشته بلکه هر پستی را هم قبول نمیکرده است».
در همین حال محمد فاضلی مشاور همراه پزشکیان در گفتوگوهای تلویزیونی هشدار داد بالا آوردن کسی که ته ته فهرست کمیته مشورتی بوده مایه آبروریزی میشود. فاضلی نوشت: «نظر کمیتهها مشورتی بوده، اما بعید است بالا آوردن کسی که ته ته فهرست پیشنهادی کمیته مشورتی بوده، و فشار آوردن برای معرفی او به عنوان وزیر درست باشد. مایه آبروریزی میشود و سرمایه اجتماعی دولت را به باد میدهد. یک روز سابقه کار مرتبط ندارد و مدرکش هم بیربط است به جای خود».
او همچنین گفته است: «انشاءالله هیچیک از اعضای کابینه، فامیل نزدیک یا دور آدمهای بزرگ یا کوچک تعیینکننده در سیاست ایران نباشند. کلاً خوب نیست، شایسته هم که باشند! مردم دوست ندارند، وجه اجتماعی خوبی ندارد.
ی دونه فامیل دور در برنامههای ایرج طهماسب بزرگوار هست، کافیست».