به گزارش راه شلمچه، «بزرگ‌ترین حرکت زائرانه جهان در جریان است، اما شما هرگز چیزی از آن نشنیده‌اید!»
این تیتر گزارشی بود که در 24 نوامبر 2014 (4 آذرماه 1393) در روزنامه معروف «هافینگتون‌پست» انتشار یافت که در آن به سانسور و بایکوت راهپیمایی عظیم اربعین در رسانه‌های غربی اعتراض شده و همچنین به‌طور مفصّل به جزئیات این راهپیمایی پرداخته بود.
این نشریه در ابتدای گزارش یادشده نوشت:
«این حرکت، حج مسلمانان یا «کومبهمیلا»ی هندوها نیست. احتمالا درباره این حرکت که به [مراسم] «اربعین» مشهور است... هیچ‌وقت چیزی نشنیده‌اید. (چون در رسانه‌ها سانسور شده است) نه‌تنها تعداد این افراد از زائران مکه بیشتر است (درواقع ۵ برابر آن است)، بلکه از کومبهمیلا نیز مهم‌تر است؛ زیرا کومبهمیلا تنها هر سه سال یک‌بار برگزار می‌شود. خلاصه آنکه جمعیت مراسم اربعین- که سال گذشته به ۲۰ میلیون نفر رسید- هر اجتماع بشری دیگری را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. جمعیتی که سال به سال رو به افزایش است...»
این اعتراف یک نشریه غربی به سانسور و بایکوت بزرگ‌ترین و خارق‌العاده‌ترین اجتماع سالانه بشری در رسانه‌های غربی، حکایت از فاجعه‌ای عمیق در اطلاع‌رسانی و انتشار اخبار امروز جهان دارد که علی‌رغم تمامی ادعاهای شدید و غلیظ در مورد جهان باز اطلاعات و دموکراسی و حق دانستن به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین مبانی حقوق بشر، همچنان سانسور، محور اصلی جریان امروز اطلاعات در دنیای به اصطلاح آزاد بوده و نشانه‌ای از حاکمیت نوعی ایدئولوژی نژادپرستانه بر این جهان به نظر می‌رسد.
گزارش نشریه هافینگتون‌پست در شکل یک کلیپ
از محورهای گزارش افشاگرانه نشریه «هافینگتون‌پست»، کلیپ هوشمندانه حدود دو دقیقه‌ای ساخته شد که به‌خوبی همه این سانسور جهنمی رسانه‌های غرب درباره راهپیمایی عظیم اربعین را نشان می‌داد. در کلیپ یادشده ابتدا در تصویری از یک تجمع مردم در میدانی از یک شهر، خبرنگار بی‌بی‌سی گزارش می‌داد:
«... هزاران نفر در اینجا جمع شده‌اند...»
در صحنه‌ای دیگر دیوید چاتر، خبرنگار شبکه الجزیره از یک راهپیمایی در شهر ورشو لهستان گزارش می‌داد:
«...شعارها در خیابان‌های ورشو علیه مهاجرت است...»
و در صحنه بعدی گزارشگر CNN با هیجان، تظاهرات و تجمع در هنگ‌کنگ را گزارش می‌کرد:
«... من تصور می‌کنم این ده‌ها هزار نفر در هنگ‌کنگ، بخشی از این اعتراضات دموکراتیک هستند...»
در ادامه کلیپ، نوشته‌ای بزرگ بر صفحه نقش می‌بست:
«هم‌اکنون بزرگ‌ترین زیارت جهان در حال انجام است...»
تصاویری از تجمعات چند هزار نفری در کشورهای دیگر و تصاویر جمعیت عظیم ده‌ها میلیونی در راهپیمایی اربعین به‌طور موازی نشان داده می‌شد و نوشته بزرگی در ادامه نوشته قبلی، صفحه را پر می‌کرد:
«... و چرا شما چیزی از آن نشنیده‌اید؟»
تصویری از نقشه جهان و سپس گام‌های آرام و سنگین راهپیمایان و بعد از آن گنبد و بارگاه نورانی حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام که نوشته‌ای با حروف درشت و متوسط در زیر آنها نقش می‌بست:
«بیش از بیست میلیون زائر با سنین مختلف از سرتاسر جهان، بدون همراه داشتن ابتدایی‌ترین لوازم سفر، برای زیارت امام حسین علیه‌السلام و برادرش عباس، پیاده‌روی می‌کنند، بزرگ‌ترین گردهمایی جهان، این پیاده‌روی دو هفته (از بصره تا کربلا) به طول می‌انجامد.»
در بخشی دیگر از کلیپ فوق تصویری از بی‌شمار ظروف غذا که با گسترش فضا، بر تعداد آنها افزوده می‌شد و عراقی‌هایی که ظروف بزرگ خرما و رطب به زائران تعارف می‌کنند، با نوشته‌ای درشت در میانه تصویر، ظاهر می‌گردید:
«بیش از هفتصد میلیون پرس غذا در طول این پیاده‌روی دوهفته‌ای به زائران داده می‌شود، در بزرگ‌ترین اطعام رایگان جهان، همه این هزینه‌ها توسط کشاورزان و کارگران فقیر تامین می‌شود.»
و بعد از همه اینها نوشته بزرگ بر روی زمینه‌ای سفید نمایان می‌گشت:
«این حسین کیست؟»
و تصویری از انبوه زائران حرم سیدالشهداء علیه‌السلام و نوشته‌ای درشت در کنار آن:
«پاسخ این سؤال، مقصود هر یک از این زائران است».
پس از سه هفته سکوت گورستانی
در سال‌های مختلف، حتی اخبار منفی راهپیمایی عظیم اربعین در رسانه‌های غربی به‌خصوص رسانه‌های زنجیره‌ای همچون «بی‌بی‌سی»، «دویچه‌وله»، «یورو نیوز»، «رادیو زمانه»، «صدای آمریکا»، «رادیو فردا»، «گویا نیوز»، «من و تو»، «رادیو اسرائیل»، «العربیه» و «رادیو فرانسه» سانسور شده و می‌شود. به این ترتیب همه استانداردهای رسانه‌ای را زیر پا گذارده و ابتدایی‌ترین قوانین خبررسانی را نادیده گرفته‌اند و البته بیش از هر موضوعی این شعور مخاطب بوده که هدف توهین و بی‌احترامی قرار گرفته است.
شگفت آنکه آنها حتی در حد بسیار محدود مثل سایر اخبار و گزارش‌هایشان از پدیده‌های مخالف که به شیوه‌ای تبلیغاتی برای تخطئه و تخریب حرکت‌های مردمی به انتشار اخبار می‌پردازند، در مورد راهپیمایی اربعین کوچک‌ترین خبری نشر نداده و اغلب ترجیح دادند یک نوع سکوت مرگبار گورستانی را ادامه دهند، یعنی حتی با اخبار منفی هم ساز مخالف نزنند، چرا که اطمینان دارند هر نوع خبری ولو منفی، توجه کاربران را به این راهپیمایی حیرت‌آور جلب می‌کند.
شیوه رسانه‌های فوق این است که سرانجام پس از یک سکوت گورستانی سه چهار هفته‌ای در مقابل راهپیمایی اربعین، از عصر روزی که تقریبا این راهپیمایی عظیم بعد از حدود 20 روز به انتهای راه خود می‌رسد، شروع به درج خبر و گزارش و عکس و تحلیل از این راهپیمایی نمایند! یعنی پیش از پایان این همایش فوق‌العاده 20-30 روزه، کوچک‌ترین خبر یا گزارش و یا تصویر از این بی‌نظیرترین تجمع انسانی تاریخ در این رسانه‌های به اصطلاح معتبر انعکاس نمی‌یابد!
اما طرفه آنکه در این به اصطلاح خبررسانی کهنه و دیرهنگام، به شیوه‌ای آماتوری و شعاری به تخطئه و تخریب این حرکت مردمی پرداخته و به‌طور حیرت‌انگیزی که همه این رسانه‌ها گویی از یک منبع، دستور و بخشنامه دریافت می‌نمایند، با یک رویکرد و موضوع و حتی مطلب و بعضا تیترهای مشابه، این گزارش‌ها را ارائه می‌کنند.
شیوه خبررسانی قرون وسطایی و غلط‌های فاجعه‌بار
به روال معمول آنها ابتدا پیاده‌روی اربعین را اقدامی دولتی و حکومتی اعلام کرده و سپس با ارائه آمارهای جعلی و محاسبات پرغلط، سعی می‌نمایند، هزینه بالای بودجه‌های دولتی را برای این مراسم القاء کنند.
مثلا در یکی از خبرهای سال‌های گذشته «BBC» با یک گزارش به اصطلاح تحلیلی و البته ساده‌لوحانه، مراسم راهپیمایی اربعین را بسیار گران اعلام کرد و بدون آنکه نذر و نیاز و ایثار میلیون‌ها خانواده عراقی و ایرانی را در نظر بگیرد، با چند محاسبه غلط، رقمی نجومی را برای هزینه‌های اربعین نتیجه گرفت!
اما نکته حیرت‌آور این بود؛ علی‌رغم آنکه گزارش فوق «بی‌بی‌سی» در روز پایانی راهپیمایی اربعین ارائه شد، ولی با این جمله شروع کرده بود:
«جمهوری اسلامی ایران در حال برنامه‌ریزی و مقدمه‌چینی برای پیاده‌روی بزرگ اربعین است»!
این گاف بزرگ در اختلاف لحن گزارش با زمان انتشار آن نشان می‌داد که یا حضرات «بی‌بی‌سی» در خوابی گران بودند و یا احتمالا قرار بوده این گزارش، حداقل حدود 2-3 هفته پیش منتشر شود ولی به‌دلیل همان سیاست‌های رسانه‌های وابسته‌ای مانند «بی‌بی‌سی» در بایکوت اخبار راهپیمایی اربعین، انتشار آن تا سه هفته به تعویق افتاده بود!!
تصاویری هم که این رسانه‌ها از راهپیمایی اربعین در طی این سال‌ها منتشر کردند، شاید در میان فاجعه‌بارترین سانسورهای خبری تاریخ بی‌سابقه باشد. طرفه آنکه در این عکس‌ها، از انبوه جمعیت و خیل موکب‌های به هم چسبیده در مسیر نجف به کربلا و خدمات و دیگر موضوعات شگفت‌انگیز این مسیر خبری نیست و اغلب دو سه نفر در یک بیابان برهوت نشان داده می‌شدند که معلوم نبود این تصاویر در کجا برداشته شده و مربوط به کدام زمان است؟!!
و هر سال همین شیوه سال قبل در این رسانه‌ها تکرار شد و در چند خبر و گزارش محدود هم طبق یک سناریوی کهنه و پوسیده و نخ‌نما شده، همان لاطائلات سال گذشته را بلغور کرده و بدون آنکه حتی یک کلمه بر آن افزوده یا از آن کم کنند، پیاده‌روی اربعین را طبق معمول اقدامی دولتی و حکومتی از سوی ایران اعلام کردند، بدون آنکه در نظر بگیرند از حدود 25 میلیون شرکت‌کننده در این راهپیمایی حداکثر حدود 5 میلیون نفر یعنی 20 درصد آنها ایرانی بودند و بدون آنکه نذر و نیاز و ایثار میلیون‌ها خانواده عراقی و ایرانی را در نظر بگیرند حتی از نام بردن رقم زائران این همایش عظیم انسانی خودداری کردند.
در این میان، اخبار به اصطلاح حاشیه‌ای شبکه «من و تو» از سایر هم‌پالگی‌هایشان ابلهانه‌تر و در عین حال بامزه‌تر بوده که کل گزارش سال‌های قبل این شبکه از راهپیمایی اربعین عبارت بود از:
نبود وسایل نقلیه کافی در مرز مهران، کمبود اتوبوس در یک ترمینال مسافری در روز اربعین، گران بودن بلیط اتوبوس‌ها در این روز و از همه بامزه‌تر قطع شدن آب یکی از شیرهای آب پارک کوه صفه اصفهان در روز اربعین!!
ماجراهایی که ده‌ها فیلم از آنها می‌توان ساخت
اما گزارش نشریه «هافینگتون‌پست» در سال 2014 از پیاده‌روی اربعین، این‌گونه ادامه می‌یابد:
«... درواقع، از چند لحاظ باید مراسم اربعین در کتاب گینس ثبت شود:
بزرگ‌ترین گردهمایی سالانه، طولانی‌ترین میز غذای پیوسته، بیشترین افرادی که به رایگان غذا می‌خورند، بزرگ‌ترین گروه داوطلبانه‌ای که به یک واقعه خاص خدمت می‌کنند و.... فقط به این جمعیت انبوه نفسگیر نگاه کنید.... این حرکت زائرانه صرفاً یک فعالیت مذهبی نیست بلکه مظهری از مقاومت است.... برای فردی که بیرون از این ماجراست راحت نیست که بفهمد چه چیزی به این زائران امید و نیرو می‌بخشد. شما زنان بچه به بغل، مردان ویلچر‌نشین، مردمان عصا به دست و نابینایان زیادی را در این مسیر می‌بینید. من پدری را دیدم که تمام مسیر بصره تا کربلا را با پسر معلولش سفر کرده بود. پسر دوازده‌ساله معلولیت ذهنی داشت و نمی‌توانست بدون یاری دیگران راه برود. بخشی‌هایی از مسیر، پدر پسر را روی‌شانه‌های خود نشانده بود و راه می‌رفت. این داستانی است که می‌توان از روی آن فیلم‌هایی ساخت که قابلیت دریافت اسکار دارند...»
دفتر پژوهش‌های مؤسسه کیهان
